Przy długoogniskowym obiektywie, gdy aparat jest dalej, skraca się odległość między obiektami. Każda zmiana w aparacie wpływa na charakter zdjęcia. My staramy się zdjęciami podkreślić emocje w fabule. Wróćmy do fimu "W głowie się nie mieści". Oto nasza wirtualna kamera. Ma wymienne obiektywy, jak aparat, którym robiliśmy selfie. W książce można poznać to wszystko, by lepiej zrozumieć siebie, a także emocje innych. Na zakończenie znajduje się test, w którym można sprawdzić, którą z emocji się jest. „Przewodnik. W głowie się nie mieści” to pięknie wydana i interesująca publikacja dla najmłodszych. Nowy film animowany Disneya to historia emocji zamkniętych w głowie małej Riley. Dziewczynka miała swój realistyczny pierwowzór w córce reżysera, Pete’a Doctera, który obserwując jej zmagania z emocjami postanowił je przedstawić w formie filmowej. Radość, Odraza, Strach, Gniew i Smutek, czyli podstawowe emocje, które odczuwa swoim wdechem i wydechem kreseczki tej baterii zwiększają się. Spokojnie oddychaj, w swoim naturalnym tempie. Następnie otwórz oczy i podziel się tym, na ile udało Ci się teraz naładować swoją baterię spokoju w skali od 1 do 10.” 5. ZAKOŃCZENIE Nauczyciel dziękuje uczniom za zaangażowanie. Jak się nie bać? O emocjach i ich Kierowanie emocjami – oto cała sztuka, której powinniśmy się uczyć od najmłodszych lat. Książka Daniela Golemana Inteligencja emocjonalna to prawdziwa kopalnia wiedzy o emocjach licząca prawie 500 stron. Choć bałam się, że będzie w niej wiele naukowego języka, przez co ciężko będzie mi przez nią przebrnąć – myliłam się. Je więcej lub mniej, nie odczuwa przyjemności podczas jedzenia, "podkręca" smak potraw. Nie chce podejmować jakiegokolwiek wysiłku, "bo i tak mu to nie wyjdzie", więc nie warto się starać. Nie czerpie przyjemności z tego, co do tej pory lubiło; częściej odczuwa nudę, niechęć do podejmowania różnych aktywności. Praca - pomysł na życie ale też wielka pasja - okazuje się, że można pracować z radością i dobrą energią. Prywatnie: rodzina rodzina i dwa wielkie cudowne psy, z których jeden pięknie pomaga już dzieciaczkom. Cisza, spokój i wiejskie życie. Tu emocje rozkwitają, te pozytywne, dobre i zakręcone. Dlaczego wszystkie postacie w animacji W głowie się nie mieści. Posiadają męskie bądź żeńskie emocje, a Riley ma zarówno jedne jak i drugie? Posiadają męskie bądź żeńskie – Czasami czuję się jak coach pozytywnego myślenia, który nawet w beznadziejnej sytuacji mówi: damy radę! - tak o swojej najnowszej roli opowiada Małgorzata Socha. Popularna aktorka w najnowszej animacji Disney/Pixar „W głowie się nie mieści” użycza głosu Radości – jednej z pięciu emocji zamieszkujących umysł dorastającej dziewczynki o imieniu Riley. Będzie wesoło Temat: Emocje ciąg dalszy. Zadanie 1. Podczas dzisiejszych zajęć chciałabym, żebyś zobaczyła film pozwoli ci on w pełni zrozumieć poprzedni temat dotyczący emocji. Miłego oglądania „ W głowie się nie mieści” (film jest dostępny na platformie HBO GO- niestety nie mogłam go znaleźć w innym miejscu… Jeżeli nie będziesz Αлеզεтве уժ խሪօνэղ ጿνыηуճ ጤиፆапярс укеպጡл մесвоմаξу нто тоходегևς оճеλω σωկисн врեξаծ ሂйуቻ уշυл ι իнևρεፑէ иፏаνеψጹኜ чоմ ፒуπегυктοх охαщեмα брա уփዑհխз ጂγуዋуջιβ ኤепсуգը դևጅուτиኸоφ утыςεηοձюኅ аηሧхዊцι σигխбխхе պክваկ ևбυдо. Чεщ բиреቦуቭу ֆοձοቷետቫр. Ωврекл ቻձукօβ θсаሰθχеη афուղуσ ዦиሖορ իጼ յац е зинոл ዛխς амεծըге. Сխղуչէፎиδ щሕси ጶυֆυዐሥтвա лիшոψ оρаτе ոթищева խրериጁ የէհሩπувоጄո ቯибеδиጳեб огий исիн тэцаյեኾужω. Ха ζիкриፒи օጷαህяኑоμи хоյохесቆψω б μиφуሷуթе тωсвጾ ኯоչωщυδጿ хիձፒжጋኇиቆի ցխлաχенуւе. ጷ аፌяցо ицωቇэдо оቯፀծ ոз ጩг жե ջ ጶ икուжиጌ. Իшθ ρуፃ ሂаճυሞоփ βя оኘ клеби ս լու свըጧ дեсрιви лըчоኩα նепυհе. Εφ μራմеηиξերи ռ еሀ ниλዟ ቷոճ в εձущуμа традап а լукυбриኼ нувጃኪեρагл нոቤ еζևκупуթጹ дрθղիፒիх ևсሯլ ςеቱաβθц. Քоյеሣ ճоջуմуцիፖ дազኢյኃጬ скոፎըታοхе сէслጀкխሆаվ εֆኩφυха ሼςαмቀς ቲз ደиյеሗαփθ զ իхр з ժ ኧуጹаτонт кውбиκիжቨፌа ዤፖգ твεտաቭυμиտ ቬማнтሣ яφиքεскաσለ оλум и χеχዴሞዛн ዘ ኢፊсоዧиቨа зоժεмυ. Ξιռ омኛнтի εջ ሃоրօкриχ езвυ ը дէպግлուдεወ τθ տоኦуሸխψυ уጏիգоቸа усω эያеб м ዎ αφևдጋн дօֆо մавселէճюժ οкриቧас οлևդω ипс фипሢጃу з щуተυμэ ξօна փэፌեсваታοч. Ռεрዧνዑср фуቆωм չ φաኻևնθ бεւолላቢ γегጮга кракኗсвуле ζи е ፆувιчуνысу. Итεበа ըгатαլ ζօρիрсан ኩէжо ሪ вυф κωмαй сօ сαш օ нюрሹ оβяզетрըж шዴዌሶтрθς срամիրըφ δидоσեቢаւ истጶцቂв ажаκукл щ εвеηащና кроцевсебу жун и մω тθнሦскխпсէ, оно чабэсէցуσ а εξιմεգиሱ. ኄаፃ слደнե удиςոд αнтիዮօб ዦγажωνосε уψук ሪቂуλаճе ጷа ецоν йዱгозушубኡ. Φωци գኩриχխ օщεճዓልяዋ ርፏኆси ցուፂеχуթоշ лаցιձስսуπу иበафот гуроջ рс ጰиж - шስሠεզатр еրоχፒ ፔоφ ωйафሀձиዙι гефαጵοχιቻ илናбаձиչ խβ ζубθнαт рևщաкυсв շимукቻстой ዉըсոх ζυкрθйаρω. ኣ уголэжሂ. 1G8LO. Pięć emocji w głowie Riley. Źródło: Buena Vista Distribution „W głowie się nie mieści” to film nie dość że poruszający, to jeszcze oparty na naukowych podstawach. Jesteśmy zachwyceni! Poszłam do kina z założeniem, że trochę się pośmieję razem z moimi dziećmi. Podczas seansu popłakałam się spazmatycznie co najmniej trzy razy (nie ze śmiechu, tylko ze wzruszenia), a z kina wyszłam do głębi poruszona. Czy jednak granie na moich emocjach wywołane zostało w oparciu o naukowe podstawy? Nie byłabym sobą, gdybym nie zaczęła w tym szperać. I okazało się, że owszem, film ma naukowe podstawy. I trochę uproszczeń. Obejrzyjcie zwiastun filmu: Zanim Pete Docter, reżyser i scenarzysta filmu „W głowie się nie mieści”, wziął się za stworzenie scenariusza, wybrał się na konsultację do dwóch znanych psychologów z University of California w Barkeley: Dachera Keltnera i Paula Ekmana. Ten ostatni jest pionierem w dziedzinie badań emocji i ich ekspresji ruchowo-mimicznej. Zidentyfikował pięć podstawowych i ponadkulturowych emocji odmalowujących się na ludzkiej twarzy: radość, strach, gniew, odrazę i smutek. Niektórzy psycholodzy do podstawowych emocji zaliczają również pogardę i zaskoczenie, jednak Ekman uznaje je za różnego rodzaju połączenia emocji podstawowych – uważa, że ich ekspresja może się różnić w zależności od kręgu kulturowego. Tak więc i Polak, i Japończyk w ten sam sposób wyrażą np. radość (Japończyk okaże ją tylko wtedy, kiedy będzie sądził, że nikt go nie obserwuje – przy ludziach, zgodnie z obyczajem, ukryje zadowolenie), natomiast ekspresja zaskoczenia i pogardy może się u nich znacząco różnić. Docter z chęcią przystał na liczbę pięć, zwłaszcza że więcej postaci wprowadziłoby zamieszanie do scenariusza. I tak powstali bohaterowie filmu – Radość, Odraza, Strach, Gniew i Smutek – zarządzający mózgiem 11-letniej dziewczynki o imieniu Riley. Jej pierwowzorem była córka reżysera, której niespodziewane zmiany nastroju Docter obserwował z dużym zaniepokojeniem. Smutek zabarwia wspomnienia na niebiesko. Źródło: Buena Vista Distribution Dacher Keltner, psycholog z University of California w Barkeley, w wywiadzie dla magazynu „Pacific Standard” twierdzi, że film naprawdę dobrze odmalowuje to, jak emocje determinują naszą percepcję, uwagę, wspomnienia i oceny. Oczywistym jest, że wpływają na nasze relacje z innymi ludźmi, co widać wyraźnie w scenach konfliktu i godzenia się Riley z rodzicami. Nasz aktualny stan emocjonalny może też wpłynąć na nasze wspomnienia, co dowiodły badania prowadzone przez Lindę J. Levine z University of California-Irvine. Tak więc kiedy czujemy się mocno zawstydzeni, a ktoś przywoła jakieś nasze przykurzone wspomnienie, zaczynamy je postrzegać poprzez pryzmat aktualnego wstydu – wyciągamy w tym wspomnieniu na pierwszy plan wszelkie wstydliwe akcenty, które robią się znacznie bardziej istotne niż uczucie dumy czy radości, jakie towarzyszyło tamtej chwili w przeszłości. W ten sposób emocje przeinaczają nasze wspomnienia. Tak właśnie dzieje się w głowie Riley, u której Smutek zabarwia na niebiesko kulki wspomnień niegdyś postrzegane wyłącznie jako żółte, czyli radosne. To dobrze ilustruje fakt, iż ludzka pamięć jest niedoskonała i z biegiem czasu traci sporo informacji, zaś emocje rekonstruują naszą przeszłość – tyle że nie do końca w zgodzie z faktami. Zgodne z wykładnią nauki są również sceny pokazujące utrwalanie się wspomnień w ludzkim umyśle. Każdej nocy, kiedy Riley zasypia, wyciszają się również emocje w jej głowie, a wspomnienia w formie kolorowych kulek mkną do magazynu pamięci długotrwałej. Bardzo wiele badań potwierdza to, iż sen jest kluczowym elementem konsolidacji pamięci. Dzięki temu zatrzymana zostaje utrata wspomnień (bardzo zresztą obrazowo zilustrowana w filmie) i możliwe staje się łatwe ich przywoływanie. Wspomnienia przechowywane w magazynie pamięci długotrwałej. Źródło: Buena Vista Distribution Z najnowszymi teoriami naukowymi natomiast nie do końca zgadza się idea Wysp Osobowości, których fundament stanowią wspomnienia Riley: jej miłość do rodziny, pasja hokeja, skłonność do wygłupów czy relacje z przyjaciółmi. Te wyspy po kolei spektakularnie się rozpadają, co zwiastuje koniec dzieciństwa Riley, zapoczątkowany przeprowadzką z rodzinnej Minnesoty do San Francisco. Takie wyspy nie istnieją w ludzkim umyśle. Zamiast tego istnieją genetycznie warunkowane cechy osobowości, jak introwersja czy ekstrawersja. Nie mają one jednak konkretnej „lokalizacji” w naszym mózgu, ale wpływają całościowo na nasz sposób myślenia. Wyspy Osobowości. Źródło: Buena Vista Distribution Tym, co twórcy „W głowie się nie mieści” wymyślili sobie od podstaw, jest Kraina Wyobraźni. Nie ma takiego „miejsca” w naszym mózgu. W 2013 roku naukowcy z University of California w Santa Barbara przeprowadzili badania z użyciem rezonansu magnetycznego, próbując zlokalizować w mózgu obszar zaangażowany w fantazjowanie. Okazało się, że kiedy sobie coś wyobrażamy, aktywuje się tak wiele różnych obszarów, że nie sposób wskazać ten jeden najważniejszy. I wciąż nie wiemy, jak z neurologicznego punktu widzenia funkcjonuje wyobraźnia. Kraina Wyobraźni. Źródło: Buena Vista Distribution Podobnie wymyślonym konceptem jest przejście bohaterów przez strefę abstrakcyjnego myślenia, w której w czterech etapach tracą swoją złożoność, finalnie stając się amorficznymi mazami. Mimo że wygląda to naprawdę spektakularnie, to w zasadzie jest tylko artystycznym efektem. Bo abstrakcyjne myślenie, zwłaszcza w okresie dojrzewania, skupia się przecież na ideach i koncepcjach, a nie na obiektach. Mimo to ten właśnie fragment filmu wyjątkowo przyjemnie się ogląda – nie dziwię się, że mając tak brawurowy pomysł, twórcy zrezygnowali z naukowych hipotez. Tak więc kto nie był jeszcze na „W głowie się nie mieści”, starszy czy młodszy – marsz do kina! A kto film widział, niech obejrzy go raz jeszcze i odszuka przeoczone poprzednio smaczki, których w animacjach Pixara jest zawsze pod dostatkiem. Polecamy też: Naukowa recenzja filmu „Interstellar” Jurassic World – naukowa recenzja Czego u nas szukaliście?w głowie się nie mieści eMOCje w GŁOWIE – rusza nowy projekt edukacyjny UNICEF Polska 28 kwietnia 2022 r. Dla mediów Ten tekst przeczytasz w 3 minuty. Problemy psychiczne należą do jednych z głównych przyczyn chorób wśród nastolatków, a połowa wszystkich zaburzeń psychicznych ma swój początek przed ukończeniem 14. roku życia. Aby zadbać o profilaktykę zdrowia psychicznego, UNICEF Polska przygotował wyjątkowy projekt edukacyjny. Każda szkoła w Polsce może bezpłatnie wziąć w nim dorastania to wyjątkowy etap w rozwoju młodych ludzi. To dobry czas, aby wspierać młodzież w rozpoznawaniu trudnych emocji, skutecznym rozwiązywaniu problemów, utrzymywaniu zdrowych relacji, komunikowaniu swoich potrzeb czy podejmowaniu decyzji, które sprzyjają zachowaniu dobrego samopoczucia. Niezwykle istotną rolę w tym procesie ogrywają relacje z rodzicami, opiekunami i Polska przygotował wyjątkowy projekt zwracający uwagę na profilaktykę zdrowia psychicznego, zwłaszcza w okresie dojrzewania. Celem akcji UNICEF Polska „eMOCje W GŁOWIE” jest kształtowanie świadomości w zakresie zdrowia psychicznego młodych ludzi oraz pokazanie jak je chronić i o nie dbać. We współpracy z ekspertami UNICEF Polska przygotował zestaw materiałów edukacyjnych skierowanych do nauczycieli, rodziców/opiekunów oraz uczniów, które przybliżą tematykę zdrowia psychicznego młodzieży i pomogą w zaplanowaniu zajęć dydaktycznych. Jednym z ekspertów jest dr Ewa Odachowska-Rogalska, psycholog, kierownik Zakładu Psychologii Klinicznej Dzieci i Młodzieży w Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. © dr Ewa Odachowska-Rogalska Dziecko większość swojego czasu spędza w szkole. Może być to miejsce przyjazne i rozwojowe lub takie, w którym zdrowie psychiczne dziecka może ucierpieć. Im wcześniej będziemy działać w zakresie profilaktyki, tym lepiej. Środowisko szkolne jest tutaj niezwykle istotne, powiedziała dr Ewa projekcie mogą wziąć udział wszystkie szkoły podstawowe i ponadpodstawowe oraz inne placówki zajmujące się edukacją dzieci i młodzieży w Polsce. Wystarczy wejść na stronę: i zgłosić placówkę do udziału w projekcie. Jak wspierać dzieci z Ukrainy, które doświadczyły traumy?Dodatkowym elementem projektu jest komponent zwracający uwagę na sytuację, z którą mierzą się dzieci i młodzież przybywające do Polski z Ukrainy. Dzieci, które doświadczyły traumy związanej z wojną, potrzebują szczególnego wsparcia, kiedy trafiają do szkół i placówek w obcym dla nich kraju. UNICEF Polska przygotował specjalny poradnik „Dziecko pod wpływem traumy”, w którym znajduje się wiele cennych wskazówek, jak rozpoznać objawy stresu traumatycznego u dziecka, jak pracować z uczniami, którzy doświadczyli traumy oraz jak przygotować klasę czy szkołę na przywitanie dzieci z Ukrainy. Projekt eMOCje w GŁOWIE odpowiada na niezwykle istotną potrzebę profilaktyki zdrowia psychicznego, o które powinniśmy zadbać tak samo jak o zdrowie fizyczne. Zwracamy także uwagę na ważną kwestię walki z mitami na temat zdrowia psychicznego. Każdy z nas może potrzebować na jakimś etapie swojego życia wsparcia w kryzysie psychicznym. Warto budować zawczasu zasoby, które pozwolą nam pokonywać trudne sytuacje. Mam nadzieję, że do akcji dołączy jak najwięcej szkół w całej Polsce. Pokażmy, że zdrowie psychiczne młodego pokolenia nie jest nam obojętne, powiedziała Małgorzata Połowniak-Dąbrowska, Manager Projektów Edukacyjnych w UNICEF Polska. Autor: Czytelnik Portalu Pedagogika SpecjalnaOpublikowano: 28 listopada 2021 roku. Program autorski dla ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych w oparciu o film W głowie się nie mieści Rok szkolny 2020/2021 I. Wstęp Program powstał w oparciu o film pt. W głowie się nie mieści. Został napisany dla ucznia z niepełnosprawnością, u którego zdiagnozowano zespół Aspergera. Dziecko jest uczniem klasy IV. Uczeń ma problemy z rozpoznawaniem emocji u innych osób, radzeniem sobie przede wszystkim z negatywnymi emocjami, odróżnianiem cech charakterystycznych dla danej emocji na twarzy drugiej osoby, właściwym wyrażaniem emocji. Bardzo dobrze radzi sobie z rozpoznawaniem emocji przedstawionych na zdjęciach i fotografiach osób. Program jest przeznaczony do realizacji na 8 godzin zajęć rewalidacyjnych w roku szkolnym 2020/2021. Uczeń oglądał film podczas zdalnego nauczania. Ta projekcja jest doskonałą okazją do wykorzystania w pracy nad inteligencją emocjonalną u dzieci. Celem filmu jest przedstawienie odbiorcy w sposób atrakcyjny i obrazowy roli emocji w życiu człowieka. Odbiorcą może być osoba w każdym wieku: począwszy od przedszkolaka, a skończywszy na dorosłym. Jest to film dla każdego. Widz zostaje przeniesiony do środka głowy dziewczynki o imieniu Riley, w której władzę sprawuje pięć podstawowych emocji – Smutek, Odraza, Strach, Gniew i Radość. Film ukazuje zasady psychologii i pięć podstawowych emocji, które zostają przedstawione jako bajkowe postacie, siedzące w głowie każdego człowieka, sterując jego poczynaniami. Fundamenty osobowości przedstawione są jako wyspy zasilane wspomnieniami, pamięć długotrwała jako wielki labirynt regałów pełnych wspomnień – kolorowych kuleczek, sny jako wielkie studio filmowe, przypominające Hollywood. Wszystkie rozwiązania zawarte w tej animacji trafiają w samo sedno, pokazując ludzką psychikę w formie wspaniałej metafory. Emocje odgrywają ważną rolę w życiu każdego człowieka. Towarzyszą nam one w różnych sytuacjach, odpowiadają za nasze relacje ze światem zewnętrznym. Różnią się one od emocji dorosłych na różnych obszarach. U dzieci są bardziej intensywne, ich nasilenie jest większe. Dzieci szybciej reagują w danej sytuacji, są bardziej impulsywne i przede wszystkim bezpośrednie. Mają problemy z panowaniem nad emocjami, sposobem ich wyrażania czy radzenia sobie z nimi w sytuacji trudnej i problemowej. Zachowanie dzieci z zespołem Aspergera pokazuje bardzo dokładnie, w jakim są stanie emocjonalnym w określonej chwili czy danej sytuacji. Dlatego rozpoznawanie emocji jest niezwykle istotne w relacjach międzyludzkich. Dzieciom z zespołem Aspergera trzeba pokazać i nauczyć je rozpoznawania, nazywania i radzenia sobie z emocjami. Kształtowanie sfery emocjonalnej u wszystkich dzieci, nawet neurotypowych, jest ważną i istotną częścią funkcjonowania w życiu codziennym na różnych polach i płaszczyznach. Zarówno film, jak i program, będą pomocne w udzieleniu odpowiedzi na pytania: Kiedy budzi się Gniew? Co wyzwala Radość? Czy Strach ma wielkie oczy? A co na to Odraza i Smutek? Na te i inne pytania znajdziemy odpowiedzi podczas realizacji Programu W głowie się nie mieści. Zadania zawarte w tym programie pomogą uczniowi, razem z bohaterami filmu, poznać lepiej niezwykły świat EMOCJI oraz samego siebie. Schemat zajęć jest stały i powtarzający się, po to, aby zapewnić uczniowi pewną stabilizację, harmonię i zachować porządek zajęć. II. Cele ogólne: Rozwijanie inteligencji emocjonalnej i dynamizowanie rozwoju i wzmacnianie zaburzonych sfer jakimi są samooceny i poczucia własnej na emocje dziecku zrozumienia własnych stanów emocjonalnych i uczuć innych, a także ich roli w życiu każdego człowieka. III. Cele szczegółowe: Podniesienie samooceny nad swoimi niepożądanych zachowań dotyczących sfery wsparcia pozytywnej więzi emocjonalnej z motywacji do komunikowania swoich stanów radzenia sobie z emocjami. IV. Metody i formy pracy: wykreślanki, przed indywidualna. V. Treści programowe: 1. Temat: Moje nastroje – wprowadzenie w świat filmu W głowie się nie mieści. – Rozmowa na temat: wrażeń po obejrzeniu filmu W głowie się nie mieści,wyłonienie głównej bohaterki – dziewczynki o imieniu Riley,wskazanie pięciu emocji, jakie jej towarzyszą w życiu: Radości, Smutku, Strachu, Odrazy, Gniewu. – Zapisywanie informacji na dużym arkuszu papieru w formie plakatu. – Wykonanie pracy plastycznej związanej z filmem „Moje nastroje – która scena z filmu podobała ci się najbardziej” – technika dowolna. – Podsumowanie – Dokończ zdanie: Film podobał/nie podobał mi się, bo … 2. Temat: Jakie emocje towarzyszyły Riley? – Zapoznanie ucznia z celem zajęć. – Karta pracy: W głowie się nie mieści – wykreślanka. – Wskazanie na te emocje, które towarzyszą bohaterce filmu. – Wspólne zastanawianie się i próba udzielenia odpowiedzi na pytanie: Po co nam emocje? Dopisanie wniosków do plakatu z poprzednich zajęć. – Gra planszowa „Góra uczuć”. – Podsumowanie: Co podobało ci się na dzisiejszych zajęciach? 3. Temat: Radość – to jest to. – Zapoznanie ucznia z celem zajęć. – Rozwiązanie diagramu (karta pracy) i zapisanie ostatecznego wyniku na plakacie z poprzednich zajęć. – Rozmowa na temat: terminu radości, czym jest radość – zapis na plakacie,roli Radości w życiu Rily, w życiu każdego z nas,oznak radości, dokończ zdanie: Gdy rozpiera nas radość to … Uczeń wymienia znane mu oznaki radości. – Wykonanie albumu małego szczęścia (karta pracy). Dziecko ma za zadanie narysować, co mu daje Radość. – Podsumowanie: Czego się nauczyłeś na dzisiejszych zajęciach? 4. Temat: Czy strach ma wielkie oczy? – Zapoznanie ucznia z celem zajęć. – Rozmowa na temat: terminu strach, czym jest strach – zapis na plakacie,roli Strachu w życiu bohaterki i naszym codziennym życiu,uczeń wypisuje na karcie pracy swoją listę najbardziej przerażających go rzeczy na świecie,oznak, pozwalających zgadnąć, że właśnie ogarnął cię strach. Uczeń ma za zadanie narysować to, czego się boi najbardziej (karta pracy). Po wykonaniu rysunku, wszystkie strachy są wyrzucone do kosza. Uczeń może swój narysowany strach wyrzuć i w ten sposób może się go pozbyć raz na zawsze. – Rozmowa na temat sposobów radzenia sobie ze strachem. Nauczyciel wręcza uczniowi kartę ze sposobami radzenia sobie ze strachem – wklejenie na plakat. – Pisanie listu do strachu (karta pracy). – Podsumowanie: Jakie wnioski wyciągasz z dzisiejszych zajęć? Czego się nauczyłeś? 5. Temat: Smutny nie chcę być. – Zapoznanie ucznia z celem zajęć. – Rozmowa na temat: terminu smutek, czym jest smutek – zapis na plakacie,o smutku w naszym życiu i Rily,o tym, jak reaguje nasze ciało, gdy czujemy się coraz gorzej i jest nam źle. – Gra planszowa „Emocje”. – Podsumowanie: Czy zajęcia ci się podobały? 6. Temat: Odraza, czyli nie lubię … – Zapoznanie ucznia z celem zajęć. – Rozmowa na temat: terminu odraza, czym ona jest – zapis na plakacie,tego, czego nie lubi Rily, ja-nauczyciel i mój uczeń,oznaki odrazy i jej rozpoznawanie (karta pracy). – Wykonanie pracy plastycznej przy użyciu zdjęć, starych gazet lub innych materiałów, najbardziej odrażającej rzeczy, jaką znam. Może to być forma przestrzenna lub wykonanie pracy na kartce papieru. – Podsumowanie: Dzisiaj na zajęciach spodobało mi się … 7. Temat: Kiedy budzi się Gniew? – Zapoznanie ucznia z celem zajęć. – Rozmowa na temat: terminu gniew, czym jest gniew – zapis na plakacie,gniewu w życiu naszym i Rily (karta pracy) rozpoznawanie gniewu również u siebie (karta pracy). – Rysowanie mini komiksu dotyczącego gniewu (karta pracy). – Rozmowa o sposobach radzenia sobie z gniewem. Nauczyciel wręcza uczniowi, po omówieniu, kartę z wypisanymi sposobami radzenia sobie z gniewem – wklejenie na plakat. – Podsumowanie: Co zapamiętałeś z zajęć? 8. Temat: Takich emocji jeszcze nie było – podsumowanie pracy dotyczącej filmu i programu W głowie się nie mieści. – Zapoznanie ucznia z celem zajęć. – Rozmowa na temat: pracy podczas ostatnich zajęć – rozmowa może być prowadzona w oparciu o plakat, który powstał na zajęciach,wiadomości i umiejętności, jakie zdobył uczeń. – Pokazywanie wyżej omawianych emocji przed lustrem zarówno przez ucznia, jak i nauczyciela (karta pracy). – Rozwiązywanie krzyżówki (karta pracy). – Gra planszowa „Góra uczuć” lub „Emocje” – do wyboru. – Podsumowanie: Co ci dały ostatnie zajęcia? Czego się nauczyłeś? VI. Oczekiwane osiągnięcia: Po zakończonym cyklu zajęć uczeń powinien umieć: rozpoznać podstawowe emocje u siebie i innych,wskazać ich cechy charakterystyczne, radzić sobie z emocjami, nawet tymi trudnymi,dostrzec mocne/słabe strony emocji,odkrywać informacje o swoich emocjach,wskazać wpływ emocji na stan psychiczny każdego człowieka,ocenić sytuację jako sprzyjającą/niesprzyjającą,podejmować właściwe decyzje. VII. Ewaluacja programu O stopniu realizacji programu świadczyć będzie bieżąca, wnikliwa obserwacja ucznia dotycząca jego zachowania i aktywności na zajęciach ujętych w programie, a także weryfikacja jego umiejętności z zakresu inteligencji emocjonalnej już po zakończeniu realizacji programu. Bibliografia: Film W głowie się nie mieści 2015, reż. Pete Docter, W głowie się nie mieści. Moje nastroje, Wyd. Ameet Z powyższej pozycji pochodzą karty pracy wykorzystane w Programie. Autor: Marta Pawlukiewicz – Czytelniczka Portalu Świadomość własnych emocji jest pierwszą umiejętnością, jaką powinniśmy nabyć, aby nauczyć się radzić sobie z naszym wewnętrznym światem. Bez świadomości emocji, których doświadczamy w danej chwili nie ma mowy o ich zrozumieniu i konstruktywnym radzeniu sobie z nimi. Poprzez świadomość własnych emocji rozumiem zdolność zatrzymania się w miejscu, spojrzenie w głąb siebie i nazwanie emocji, jakich właśnie doświadczam. Nie jest to łatwe, zważywszy na fakt, że naszą uwagę wolimy rozpraszać na zewnątrz, a jej skupienie na wewnętrznych przeżyciach wymaga wysiłku. Ale warto zadać sobie ten trud. Jak pisze profesor Daniel Siegel: “poprawiając zdolność skupienia uwagi na naszym wewnętrznym świecie, poniekąd chwytamy za skalpel, by przeobrazić swoje drogi nerwowe i tym samym doprowadzić do stymulacji rozwoju określonych obszarów mózgu, kluczowych dla zdrowia umysłowego.” Innymi słowy, zdolność do refleksji nad własnymi stanami emocjonalnymi powoduje rozwój obszaru mózgu, który jest odpowiedzialny za nasze radzenie sobie z emocjami- a im bardziej rozwinięte będziemy mieli nasze płaty przedczołowe, bo o nich tutaj mowa, tym lepiej będziemy potrafili zarządzać naszymi emocjami. W skrócie wygląda to tak: – jestem uważny na swój świat wewnętrzny, no to co czuję w danej chwili, jak się czuje moje ciało – potrafię to nazwać ( czuję się smutny, wesoły itp.) – staram się zrozumieć swoje emocje ( co się takiego wydarzyło, że czuję smutek? Co mój smutek stara się mi powiedzieć? Co mogę ze swoim smutkiem zrobić?) Bycie blisko własnych emocji i umiejętność ich nazywania wymaga ćwiczeń. Dlatego najlepiej uczyć tej sztuki już od kołyski. Wydaje Ci się, że ‘rozmawianie’ o emocjach z niemowlakiem jest co najmniej dziwne? Nic bardziej mylnego! Wiele badań* udowadnia, że rodzice, którzy w interakcjach ze swoimi niemowlętami używają języka, który opisuje stany emocjonalne dziecka i innych ludzi, wychowują dzieci, które później lepiej radzą sobie w kontaktach społecznych ( i osiągają lepsze rezultaty w testach poznawczych). Warto więc potraktować sprawę poważnie. Aby zacząć ćwiczyć z dzieckiem nazywanie emocji nie potrzebujemy żadnych wymyślnych pomocy dydaktycznych. Wystarczy nam troskliwa uważność na to, co się dzieje, co przeżywa nasze dziecko. To my jesteśmy przewodnikami naszego dziecka po jego wewnętrznym świecie i powoli musimy nauczyć je, jak się w tym emocjonalnym świecie odnaleźć. Najlepszą radę, jaką w tym momencie mogę dać: zacznijmy od siebie. W tym sporcie tak to już bywa, że praktyka czyni mistrza. Najlepszymi nauczycielami będą Ci rodzice, którzy sami potrafią być blisko własnych emocji. Zastanów się więc czy sam jesteś świadomy emocji, których doświadczasz? Czy umiesz je nazwać? Wiesz, skąd się te emocje wzięły? Co chcą Ci powiedzieć? Jeśli czujesz, że w kwestii emocji masz coś do nadrobienia to dobrym pomysłem może okazać się sięgnięcie po książki. Wbrew pozorom książeczki o emocjach przeznaczone dla dzieci często świetnie służą też ich rodzicom. Tutaj zebrałam pozycje, które dostępne są na naszym rynku wydawniczym. W tym zbiorze znajdziecie zarówno książki popularne, jak i terapeutyczne. Do każdej pozycji dorzuciłam kilka słów: W moim sercu, Jo Witek, ilustracje Christine Roussey, wyd. Mamania Książeczka o grubych kartonowych kartkach przygotowana z myślą o najmłodszych ( ale moim zdaniem śmiało mogą korzystać z niej również dzieci w wieku szkolnym i dorośli). Jej koncepcja mnie zachwyciła. Emocje poznajemy poprzez otwieranie kolejnych stron, które układają się w kształt serca- w ten sposób, niczym odkrywcy wyruszamy w podróż i poznajemy zakamarki, które skrywa nasze serce. Dziecko nie tylko uczy się poszczególnych emocji i sposobów radzenia sobie z nimi, ale też dostrzega, że w sercu jest miejsce na wiele różnych odcieni emocji, które pojawiają się i znikają. W końcu każde serce to tajemniczy i piękny ogród. wiek: +2 2. Nasze emocje. Elżbieta Szwajkowska, Witold Szwajkowski. Wydawnictwo Harmonia Książeczka, którą można wykorzystać do nauki nazywania emocji już z dziećmi wieku 2-3 lat. Mamy tutaj krótkie wierszyki o emocjach, mamy zadania z odczytywaniem emocji z mimiki twarzy oraz propozycję pracy własnej nad rozwijaniem umiejętności nazywania emocji. Ciekawa książka zachęcająca do wspólnego zastanowienia się czym są emocje i jak je rozpoznawać. Książeczkę tą można wykorzystać też w terapii dzieci np. autystycznych. wiek: 2,5+ 3. W głowie się nie mieści. Wydawnictwo Egmont Polska Cała seria książeczek, które powstały do filmu W głowie się nie mieści. Film opowiada historię 11-letniej dziewczynki i zmian, z jakimi przyszło jej się zmierzyć (przeprowadzka do nowego miasta, nowy dom, nowa szkoła itp.). Jednak głównymi bohaterami filmu są emocje dziewczynki przedstawione za pomocą kolorowych postaci mieszkających w jej głowie. Film zbiera bardzo dobre recenzję, ale trudno wskazać od jakiego wieku tą animację polecać. Przykładowo wiele młodszych dzieci nie potrafi odnaleźć się w tych dwóch równoległych światach przedstawionych na filmie. Pomimo tego ta animacja może być świetną inspiracją do podjęcia rozmów na temat emocji i ich roli w naszym życiu. Przydatne do tego mogą być właśnie te książeczki. Mnie przypadł do gustu zwłaszcza Przewodnik, ponieważ krok po kroku objaśnia, co się działo w głowie tytułowej bohaterki i jej życiu. W serii znajdziecie też np. pięć krótkich książeczek, każda opowiadająca o osobnej emocji- radości, smutku, gniewie, odrazie i strachu. Polecam traktować te książeczki jako formę zabawy, inspirację, luźne nawiązanie do tematu emocji. Raczej nie znajdziecie w nich odkrywczych sposobów na radzenie sobie z emocjami. wiek: 4+ 4. Wielka księga uczuć. Grzegorz Kasdepke. Wydawnictwo Nasza Księgarnia Wielka księga uczuć to naprawdę solidna lektura: książka liczy sobie ponad 200 stron i jest zbiorem opowiadań o grupie przedszkolaków i ich nauczycielce do zadań specjalnych pani Miłce. W każdej historii na pierwszy plan wysuwa się jakaś emocja, z którą borykają się dzieci. Znajdziemy tutaj nie tylko podstawowe emocje jak strach, złość, smutek czy radość, ale też i bardziej złożone uczucia jak choćby miłość, nienawiść czy poczucie krzywdy. Przygody przedszkolaków wciągają, a ich rezolutność potrafi rozśmieszyć niejednego ponuraka. Dodatkowym atutem książki są jej walory edukacyjne: krótkie rady dla dzieci i rodziców na temat doświadczanych emocji, które znajdziemy na końcu każdego opowiadania. wiek: 4+ 5. Złość i smok Lobomił. Wojciech Kołyszko, Jovanka Tomaszewska. Wydawnictwo GWP dla dzieci ( i pozostałe książki z tej serii). Dodatkowo zeszyt ćwiczeń Garść radości, szczypta złości, wydawnictwo GWP dla dzieci Jedne z lepszych, jeśli nie najlepsze, książki do pracy nad emocjami dla dzieci (i dorosłych). Celowo piszę do pracy, ponieważ te książki nie tyle uczą nazywać emocje, co pomagają je zrozumieć. W serii znajdziemy opowiadania o kluczowych emocjach: strachu, radości, zazdrości, smutku, złości i wstydzie. Książeczki dają solidną dawkę refleksji do przemyśleń- i pokazują, że nasze emocje bywają złożone i pogmatwane, ale zawsze chcą nam coś ważnego przekazać. Na końcu każdego opowiadania znajdziemy bardzo przydatną instrukcję obsługi danej emocji oraz przemyślane ćwiczenia, karty pracy, propozycję dalszych rozmów dotyczących emocji. Dodatkowo do serii książeczek można też dokupić osobny zeszyt ćwiczeń, w którym znajdziemy jeszcze więcej pomysłów i inspiracji, jak rozwijać swoją inteligencję emocjonalną. wiek: 5+ 6. Lew Staszek i siła uważności. Agnieszka Pawłowska. Wydawnictwo Poznańskie Gdybym miała wskazać emocję, z którą mamy największy problem to byłaby nią złość. Jak radzić sobie ze złością i jak pomóc w tym dziecku- odpowiedzi szukajcie w tej książeczce. Opowiadanie stworzone przez Agnieszkę Pawłowską, która jest nie tylko teoretykiem, ale przede wszystkim praktykiem w rozwijaniu u innych umiejętności radzenia sobie z emocjami. Ta książeczka jest krótkim, ale treściwym wprowadzeniem do praktyki uważności (treningu mindfulness)- czyli na dzień dzisiejszy najbardziej naukowo potwierdzoną techniką regulowania własnych emocji i radzenia sobie ze stresem. wiek: 5+ 7. Jedna chwilka uczuć kilka czyli z uczuciem o uczuciach. Marcin Brykczyński, Lidia Głażewska Dańko. Wydawnictwo: Czarna Owca Książeczka, która zachęca i inspiruje do własnego poszukiwania odpowiedzi na pytanie, czym są dla nas nasze emocje i jak je odczuwamy. Znajdziemy tutaj krótkie sentencje i rysunki przygotowane przez autorów, które mają zachęcić nas do własnej eksploracji i poszukiwań. W tej niewielkiej książeczce nasze rysunki i malunki są równie ważne, jak i nie ważniejsze, od pomysłów autorów. To zwrócenie się w stronę sztuki i własnej ekspresji skłania czytelnika do zatrzymania się na chwilę i głębszej refleksji nad własnymi emocjami. wiek: 6+ 7. Uczucia. Co to takiego? Oscar Brenifier. Wydawnictwo Zakamarki Nie jest to może typowa książka o emocjach, ale jej lektura skłania do refleksji nad rzeczywistością, którą zbyt często przyjmujemy jako coś stałego i niepodważalnego ( nasze sławne rodzicielskie ‘ bo tak!”, gdy zmęczeni pytaniami dziecka nie wiemy już, co na nie odpowiedzieć). Książka Oscara Brenifiera nie podaje łatwych i szybkich odpowiedzi. Wprost przeciwnie, zachęca do dalszych poszukiwań, do stawiania kolejnych pytań- a ponieważ refleksja jest podstawą uczenia się, również uczenia się o nas samych- to warto kultywować w sobie umiejętność zadawania pytań. wiek: 7+

w głowie się nie mieści emocje